Σάμιουελ Μπέκετ: Φιλοσοφικές και ψυχαναλυτικές προσλήψεις

Το Περιμένοντας τον Γκοντό γράφεται στις αρχές της δεκαετίας του πενήντα και κατατάσσεται αμέσως στη λογοτεχνία του παραλόγου. Έτσι το θέλει η εποχή, στην οποία κυριαρχεί η φιλοσοφία του υπαρξισμού. Ο Μπέκετ είναι και αυτός, όπως σχεδόν όλοι οι άλλοι, αυτοί δηλαδή που μετρούν, συγγραφέας του παράλογου, της απελπισίας, της αδυναμίας επικοινωνίας, της αιώνιας μοναξιάς, της απουσίας του θεού και παρουσιάστηκε σαν τον καλλιτέχνη ο οποίος μετέφερε επιτέλους στο θέατρο και την πεζογραφία, με ταλέντο και πρωτοτυπία, τα προβλήματα του σύγχρονου ανθρώπου, όπως τα είχε συλλάβει η φιλοσοφία.
Ταυτοχρόνως, όμως, οι κριτικοί διέγνωσαν στον Μπέκετ την αρετή του μοντέρνου συγγραφέα στο μέτρο που συνέχιζε και ανανέωνε τη μεγάλη παράδοση η οποία αντιμετώπιζε τη μοίρα της γραφής ως εσωτερική περιπέτεια της λογοτεχνίας. Με τον τρόπο αυτόν όλοι, τελικά, έμεναν ικανοποιημένοι. Ο φιλοσοφικός στοχασμός, γιατί έβλεπε τα θέματα που τον βασάνιζαν να αποκτούν τη λογοτεχνική τους υπόσταση, η λογοτεχνική κριτική, γιατί έβλεπε τις θεωρίες και τις ανησυχίες της να επαληθεύονται σε ένα άξιο λογοτεχνικό έργο και, τέλος, η ίδια η λογοτεχνία, γιατί έβλεπε ότι μπορούσε ακόμη να εκτελέσει την αποστολή που είχε αναθέσει στην τέχνη ο Χέγκελ: να πει, δηλαδή, με εικόνες αυτό που η φιλοσοφία λέει με έννοιες.
Γεράσιμος Βώκος